دانیال وحدتی، هنرمند ایرانی ویدیویی را در اینستاگرام منتشر کرده است که در آن دیوارنگاره‌های تخت جمشید با استفاده از هوش مصنوعی به حرکت درآمده‌اند. وحدتی نوشت: دیوارنگاره‌های تخت جمشید، جلوه‌ای بی‌نظیر از هنر و فرهنگ ایران باستان هستند. این آثار، روایت‌گر تاریخ، شکوه و هنر مردمانی‌اند که تمدنی عظیم را بنیان نهادند. هر کتیبه و نقش، داستانی از اتحاد، صلح و قدرت امپراتوری هخامنشی را به تصویر می‌کشد.
این اثر دوره ساسانیان ایران به‌صورت مجسمه‌ای نیم‌تنه، ایستاده و مشابه با نقوش پادشاهان ساسانی است که از سنگ کوارتز شفاف ساخته شده و به‌صورت سنگی کریستالی، بی‌رنگ و دارای جلای شیشه‌ای است و در موزه هنر ایران نمایش داده میشود.
اداره‌کل میراث‌فرهنگی تهران بدون تشکیل شورای فنی و صرفاً با استناد به رأی دیوان، مجوز تخریب و نوسازی خانه پیرنیا را صادر کرده است. این اقدام غیرقانونی و قابل پیگرد است
تخت جمشید مجموعه‌ای از چند کاخ تو در تو در کنار دشت مرودشت و در کوهپایهٔ کوه رحمت در استان فارس واقع در شهر مرودشت ایران است. در دوره‌های تاریخی پس از هخامنشیان، به دلیل فراموشی خط و زبان پارسی باستان و ناآشنا بودن سنگ نوشته‌ها، نام پارسه فراموش شده و مردم نام تخت جمشید (پادشاه پیشدادی) را بر روی کاخ می‌نهند. تخت جمشید در شهر باستانی پارسه یکی از شهر‌های باستانی ایران قرار داشته است که طی سالیان، پیوسته پایتخت تشریفاتی شاهنشاهی هخامنشی بوده است. / عکس از علی‌رضا نادری‌فرد
سنگ‌نگاره اردشیر بابکان، موسس شاهنشاهی ساسانی در نقش رستم با قدمت حدود ۱۸۰۰ سال.
ترجمه کتیبه‌ای که بر روی سینه اسب اردشیر قرار دارد: «این است پیکر مزداپرست، خداوندگار اردشیر، شاه شاهان ایران، که نژاد از ایزدان دارد، پسر خداوندگار بابک، شاه.» کتیبه یاد شده به سه زبان پارسی میانه (پارسیک)، پهلوی اشکانی و یونانی است.
تصویر کتیبه از آرشیو دانشگاه شیکاگو است که حدود ۹۰ سال پیش گرفته شده
این مجموعه گسترده و طویل، شامل سه قسمت: کاخ محل اقامت رئیس، نیایشگاه (در شرق کاخ) و یک قصبه در شمال است.
ساختمان آن متعلق به دوره پارس‌ها و هخامنشیان است و نقوش برجسته روی آن به عهد اشکانی برمی گردد. اشیایی چند که هنگام حفاری به دست آمده نشان می‌دهند که پایه اصلی در دوره هخامنشی ساخته شده‌است
معبد آناهیتا یا پرستشگاه آناهیتا (به پارسی میانه: Ādur-Anāhīd) از بنا‌های مشهور شهر باستانی بیشاپور است که در شهرستان کازرون قرار دارد. این بنا در قرن سوم میلادی به‌دستور شاپور یکم، پادشاه ساسانی احداث شد. معبد آناهیتا در سال ۱۳۱۰ به‌عنوان یکی از نخستین آثار ملی ایران به ثبت رسید. این سازه همچنین به‌عنوان بخشی از مجموعهٔ بیشاپور در فهرست میراث جهانی یونسکو به ثبت رسیده‌است. / عکس از علی‌رضا نادری‌فرد
کاروانسرای سعدالسلطنه به دستور «سعدالسلطنه» حاکم وقت قاجاریه قزوین ساخته شد. ارزشمندترین قسمت این بنا، چهار سوق آن است که از تقاطع قائم دو راسته ایجاد شده و بر فراز آن گنبد بزرگ کاشی‌کاری شده‌ای قرار دارد. چهار طرف گنبد را، چهار نیم‌گنبد با رسمی‌بندی و نورگیر فراگرفته‌اند که فضا را بزرگتر نشان می‌دهند. سرای سعدالسلطنه قزوین بزرگ‌ترین کاروانسرای سرپوشیده و مرکزتجاری داخلی شهری کشور است که با وسعتی افزون بر ۶/۲ هکتار در اواخر سلطنت ناصرالدین شاه قاجار ساخته شد.
آن چه مشاهده می‌کنید سردیس گلی یک زن و مرد با قدمت مربوط به دوره ۱۶۵۰ تا ۱۵۰۰ پیش از میلاد مسیح است که در خوزستان، شوش و محوطه هفت‌تپه کشف و پیدا شده است
هرتسفلد نخستین بار در سال ۱۲۸۴ به ایران آمد و در تخت جمشید وپاسارگاد دست به تحقیق و پژوهش زد که حاصل آن کتابی درباره تاریخ ایران باستان شد که چند سال بعد در آلمان به انتشار رسید. اما اولین کاوش‌های علمی در تخت جمشید توسط ارنست امیل هرتزفلد آلمانی در ۱۹۳۱ تحت نظر رضاشاه پهلوی صورت گرفت. وی توسط مؤسسه خاورشناسی دانشگاه شیکاگو فرستاده شده بود. یافته‌های وی هنوز در این مؤسسه نگهداری می‌شوند. تصویر نخست نیز پیش از کاووش اولیه در دوره قاجار است و تصویر دوم اولین روزهای سربرآوردن تخت جمشید پس از کاوش علمی است.
مجموعه میراث جهانی پاسارگاد مجموعه‌ای از سازه‌های باستانی برجای مانده از دوران هخامنشی است که در شهرستان پاسارگاد در استان فارس قرار گرفته است. این مجموعه در برگیرنده ساختمان‌هایی، چون آرامگاه کوروش بزرگ، پاسارگاد، باغ پادشاهی پاسارگاد، کاخ دروازه، پل، کاخ بارعام، کاخ اختصاصی، دو کوشک، آب‌نما‌های باغ شاهی، آرامگاه کمبوجیه، ساختار‌های دفاعی تل تخت، کاروانسرای مظفری، محوطهٔ مقدس و تنگه بلاغی است.
مرمت کاخ کیومرث داراب به‌تازگی به‌پایان رسیده است، اما مرمت‌گران باتجربه استان فارس معتقدند، این نوع شیوه که در مرمت کاخ کیومرث به‌کار گرفته شده نامش حتی مرمت غیراصولی نیست بلکه یک نوع جعل تاریخ است. آنها می‌گویند، این کاخ با اینکه در فهرست آثار ملی کشور به‌ثبت رسیده، اما هیچ گاه در شورای فنی استان فارس مطرح نشده و فاقد طرح مرمتی بوده است.
جشن سده ۱۵ آذر ۱۴۰۲ به عنوان بیست‌وچهارمین عنصر میراث فرهنگی ناملموس ایران و در پرونده‌ای مشترک با تاجیکستان، در فهرست جهانی میراث ناملموس یونسکو ثبت شد.
کاخ چهل ستون یکی از ۹ باغ ایرانی است که در مجموع به عنوان یکی از ۲۳ اثر ثبت شده میراث جهانی ایران به نام باغ ایرانی به ثبت رسیده است. معماری بی‌نظیر چهلستون چشم هر بیننده‌ای را خیره می‌کند. زمان ساخت کاخ چهلستون به زمان شاه عباس اول معروف به عباس کبیر برمی‌گردد که اصفهان به عنوان پایتخت ایران انتخاب شد. در آن زمان پروژه‌های عظیم متعددی در این شهر تاریخی اجرا شد. احداث بلوار بزرگ و عریض چهارباغ و باغ‌های ایرانی دوست‌داشتنی در اطراف آن یکی از این طرح‌ها بود. محوطه سرسبز چهلستون یکی از مهم‌ترین این باغ‌ها بوده و در واقع گذرگاه ارتباطی چهارباغ به میدان نقش جهان بوده است.
پل ورسک از شاهکار‌های مهندسی کشور و دنیا به شمار می‌آید. به خاطر قرارگیری در ارتفاعات، عبور از روی این پل هیجان انگیز است. این پل به خاطر ارتفاعش از کف دره در کتاب رکورد‌های گینس ثبت شده است. پل ورسک بزرگ‌ترین پل راه آهن ایران است. این پل، زیبایی طبیعت کوهستانی البرز را دوچندان کرده است. اهمیت تاریخی و مهندسی آن باعث ثبت پل ورسک در لیست آثار ملی کشور شده است. وینستون چرچیل لقب پل پیروزی را به پل ورسک داده بود.